رفع ناترازی در واردات ذرت و کنجاله سویا

رفع ناترازی در واردات ذرت و کنجاله سویا؛ فدراسیون طیور ایران طی نامه‌ای به وزیر جهاد کشاورزی، با اشاره به برخی چالش‌های تامین نهاده‌های دامی، راه‌حل‌هایی را برای ایجاد ثبات نسبی در صنعت و بازار پیشنهاد کرده است.

به گزارش اقتصادمند، فرزاد طلاکش دبیر فدراسیون طیور ایران با اشاره به این نامه اعلام کرد که تولیدکنندگان درخواست دارند قیمت ارزی و ریالی نهاده‌ها به‌گونه‌ای تعیین شود که واردات آن اقتصادی بوده و ضمانت واردات منظم آن از سوی بخش خصوصی دچار چالش و بحران نشود.

فدراسیون طیور در بخشی از نامه خود به محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی، آورده است: از آنجا که تحلیل صحیح و عملیاتی و برنامه‌ریزی مناسب در این حوزه ‌می‌تواند راهگشای ممانعت از بروز نابسامانی‌های گذشته و ایجاد ثبات نسبی و آرامش در صنعت طیور و درنتیجه آرامش جامعه تولیدکننده از رده مولد تا تجاری و همچنین مصرف‌کنندگان محصولات طیور، نکاتی به‌عنوان تحلیل و درخواست‌های اجرایی این فدراسیون به نمایندگی از همه تشکل‌های ذی‌نفع صنعت طیور ارائه می‌شود.

فدراسیون در ادامه این نامه که به برخی چالش‌ها در زمینه تامین نهاده‌ها اشاره دارد، آورده است: اگرچه جمع واردات اقلام 3گانه شامل ذرت، کنجاله سویا و دانه سویا طی 11 ماه گذشته در مقایسه با نیاز کلان کشور، مطلوب به نظر می‌رسد ولی ناترازی ماهانه آنها که منجر به مشکلاتی در تأمین نهاده موردنیاز طیور و دامداری‌ها شد، نیاز به توجه کارشناسی بیشتری دارد. در عین حال یکی از مهمترین دلایل ناترازی (اضافه یا کمبود) اقلام نهاده‌ای ناشی از روش قیمتگذاری نامناسب به خصوص در حوزه کنجاله سویا بوده که با غیراقتصادی کردن واردات آن برای شرکت‌های به خصوص کوچک‌تر، همواره فعالیت واردکنندگان در کالای ذرت که سودآور هم بوده در دوره‌هایی ادامه پیدا کرده و کشور برای ذرت دچار مازاد انباری ناموزون شده است. در حالی که واردکنندگان از واردات کنجاله سویا که زیان‌ده بوده است صرف‌نظر کرده و بنابراین صنعت دامپروری به‌ خصوص حوزه طیور را با چالش جدی روبه‌رو کرده‌اند. راه‌حل برون‌رفت از این وضعیت، آن است که قیمت ارزی و ریالی نهاده‌ها به‌گونه‌ای باشد که فعالیت واردات آن را همواره اقتصادی کند تا ضمانت واردات منظم آن از سوی بخش خصوصی ذی‌ربط دچار چالش و بحران نشود.

مساله دیگر آنکه، سیاست ناموزون در تنظیم مقادیر واردات دانه سویا به جای کنجاله سویا، صنعت طیور را در سال 1402 به چالش جدی کشیده و وزارت متبوع را نیز تحت‌الشعاع قرار داد و این موضوع در تراز واردات ماهانه نهاده‌ها که باید با نظم مشخصی برای موجود زنده تأمین شود به‌طور کامل مشهود است. حال آنکه، در ثبت سفارش‌های تنظیمی در هر دوره‌ای از سال باید حداقل نسبت 50 به 50 کنجاله به دانه سویا همواره رعایت شود.

در ادامه این نامه همچنین به این نکته اشاره شده است که کیفیت کنجاله‌های استحصالی در داخل به‌دلیل تکنولوژی ‌پایین از کف استاندارد قابل قبول برای پروتئین کنجاله سویا فاصله غیرموجهی داشته که باعث هدررفت منابع ملی کشور ناشی از بهره‌وری پایین‌تر در صنعت مرغداری ‌می‌شود.

از این رو، فدراسیون طیور ایران پیشنهاد کرده است که حداکثر واردات 50 درصد دانه از مجموع نیاز کنجاله سویا رعایت شده و کارخانجات روغن‌کشی نیز ملزم شوند نسبت به اصلاح تکنولوژی و فرایند استحصال در یک مهلت زمانی 3 ساله اقدام جدی کنند و تا آن زمان موظف شوند به نسبت هر یک درصد انحراف از پروتئین کنجاله تحویلی درصد از مبلغ مصوب کنجاله در بازارگاه، ارزان‌تر به فروش برسانند تا از هرگونه اجحاف در حق مرغداران کشور جلوگیری شود.

این فدراسیون در ادامه نامه خود آورده است: ناترازی در واردات بدون توجه به برنامه نیاز کشور به‌دلیل محدودیت در ظرفیت‌های انباری کشور به‌خصوص توسط شرکت پشتیبانی امور دام موجبات فساد شیمیایی و میکروبی نهاده‌هایی مثل ذرت را ایجاد کرده و باعث هدررفت منابع ملی کشور و آسیب به صنعت طیور در افزایش تلفات و کاهش بهره‌وری شده است و راه‌حل این تشکل برای حفظ کیفیت نهاده‌ها این است که ثبت‌سفارش و برنامه واردات متناسب با نیاز ماهانه کشور تا حداکثر 3 ماه نیاز تجمیعی در نظر گرفته شده و تخصیص ارز بگیرد و از مازاد واردات آن به نفع واردات دیگر اقلام ضروری وارداتی ازجمله واکسن‌ها، مکمل‌ها و … در برنامه کلان واردات خودداری شود.

همچنین برنامه‌ریزی برای واردات ماهانه حداقل 600 هزار تن ذرت و 300 هزار تن کنجاله سویا (یا متناظر آن حداکثر 180 هزار تن دانه سویا و 150 هزار تن کنجاله سویا) برای مصرف متعادل ماهانه صنعت در سال 1403، جدیت برنامه‌های اجرایی برای جلوگیری هرچه سریعتر تولید دان دستی در مرغداری‌ها و استفاده از ظرفیت کارخانجات معتبر خوراک دام و طیور درجهت کاهش واردات نهاده‌ها و گرفتن تضامین لازم از بانک مرکزی برای تسویه فوری مطالبات معوق واردکنندگان نهاده‌ها از دیگر درخواست‌هایی است که این تشکل در نامه خود به وزارت جهاد کشاورزی قید کرده است.