داریوش پایسته در گفتوگو با ایسنا در ارزیابی خود از روند مذاکرات وین، اظهار کرد: برای ارزیابی هر مذاکراتی، باید به چند پرسش مهم پاسخ داد. اول اینکه این مذاکرات در پی رسیدن به چه اهدافی انجام میشود. دوم اینکه تا چه حد نیاز است که مذاکرات به انعقاد توافق منجر شود. پرسش سومی که باید به آن پاسخ داد، این است که با توجه به کدام یک از شاخصههای منافع ملی، اقدام به انجام این مذاکرات کردهایم.
وی افزود: پرسش چهارم این است که اوضاع داخلی و نیازهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ما تا چه حد به این مذاکرات و نتایج وابسته است، یعنی مردم و ساختارهای مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تا چه حد توان تحمل بار نتایج مذاکرات را دارند و پرسش آخر هم این است که آیا مشخص شده است کدام دست از مسائل اقتصادی تحت تاثیر نتایج مذاکرات قرار میگیرند یا خیر. پس از بررسی پاسخ این پرسشها، باید بر سر میز مذاکره بنشینیم و برای رسیدن به اهداف خود چانهزنی کنیم.
این تحلیلگر مسائل بینالملل بیان کرد: در مذاکرات وین، گام اولی که مد نظر ایران است و خواسته حداقلی جمهوری اسلامی محسوب میشود، بازگشت تمام طرفین به برجام است، سپس با توجه به قدرت چانهزنی ایران، ممکن است بتوانیم به هدف حداکثری خود که لغو تمامی تحریمها هست نیز برسیم.
پایسته با بیان اینکه در هر مذاکرهای عوامل مختلفی وجود دارد که میتواند مذاکره را به نفع یا ضرر یکی از طرفین تمام کند، گفت: افرادی که برای انجام مذاکره دور یک میز مینشینند، به دنبال کسب منافع حداکثری خود هستند، اما اینکه چرا ممکن است کشوری نتواند به این هدف خود برسد، به موضع قدرت آن کشور و همچنین رویکردی که کشورهای مذاکرهکننده نسبت به یکدیگر دارند، برمیگردد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال زمانی که ترامپ پس از خروج آمریکا از برجام سعی در استفاده از مکانیسم ماشه داشت، دیدیم که طرفین اروپایی برجام در برابر این اقدام ترامپ ایستادند، اما در حال حاضر آنچه که پیدا است، این است که سه کشور اروپایی عضو برجام در خصوص برخی از مسائل به دنبال توافقی هستند که تامینکننده خواستههای آمریکا نیز باشد و بسیاری از اظهار نظراتی هم که از طرف مقامات کشورهای اروپایی عضو برجام مطرح میشود، در همین راستا است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل عنوان کرد: در حال حاضر به نظر میرسد ایران با نگاهی حداکثری و با هدف لغو تمامی تحریمها در حال انجام مذاکرات است و ممکن هم هست به جایی برسیم که طرفین غربی این خواسته ایران را بپذیرند. هر یک از کشورها باید هزینه شکست مذاکرات و عدم انعقاد توافق را پیشبینی و بر اساس آن اقدام کنند و به نظر من هزینه عدم توافق برای تمام کشورها سنگین خواهد بود.
پایسته با اشاره به شرایط متزلزل بایدن در آمریکا و احتمال به قدرت رسیدن جمهوریخواهان در انتخابات سال آینده کنگره، بیان کرد: با توجه به اینکه در دولت بایدن پرستیژ بینالمللی آمریکا به علت انجام برخی اقدامات مانند خروج از افغانستان به شدت افت کرده است و همچنین با توجه به شاخصههای اقتصادی و مسائل اجتماعی در آمریکا، چندان نمیتوان چشمانداز روشنی را برای موفقیت دموکراتها در انتخاباتهای آینده متصور بود. لذا ممکن است در انتخابات سال آینده کنگره، اکثریت دو مجلس آمریکا به جمهوریخواهان تعلق گیرد و حتی در انتخابات ریاست جمهوری آینده این کشور نیز جمهوریخواهان به پیروزی برسند. لذا در حال حاضر ضروری است در مذاکرات وین دستکم توافقی حاصل شود تا ایران بتواند از جنبههای مختلف خود را تقویت کند، تا اگر در آینده مجددا جمهوریخواهان به قدرت رسیدند، ایران اهرمهای فشاری را در اختیار داشته باشد و آمریکا نتواند به راحتی از توافق خارج شود.
وی با اشاره به بحث لزوم ضمانت دادن آمریکا برای عدم خروج مجدد از برجام، گفت: در هر توافقی، طرفین باید برای اجرای تعهدات خود ضمانت بدهند و اساسا اگر توافقی ضمانت اجرا نداشته باشد، دیگر توافق نیست و صرفا بیانیه است، اما باید توجه داشت که ابتدا باید توافقی منعقد شود، سپس طرفین به دنبال گرفتن ضمانت اجرایی از یکدیگر باشند. ایران به دنبال توافق است و به وسیله گرفتن ضمانت اجرایی، میخواهد مجددا اتفاقاتی مانند خروج آمریکا از برجام رخ ندهد و قطعا این تضمین دادن دوطرفه خواهد بود. البته اینکه انتظار داشته باشیم توافق نهایی در کنگره آمریکا تصویب شود، دور از انتظار است، مگر اینکه ما توافقاتی دوجانبه با آمریکا داشته باشیم که در ان صورت میتوان انتظار داشت به عنوان ضمانت، توافق در مجلسین آمریکا و همچنین در مجلس شورای اسلامی تصویب شود.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با تاکید بر اینکه پالسهایی که از درون کشور فرستاده میشود، تاثیر مستقیم بر قدرت چانهزنی ما در مذاکرات دارد، ادامه داد: یکی از مهمترین ماموریتهای سفارتهای مختلف در داخل هر کشوری، ارزیابی اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن کشور است. اگر از درون کشور پیام توانایی ایران در برابر فشارها مخابره نشود، قدرت چانهزنی ما پایین خواهد آمد و دست طرف مقابل بسیار باز خواهد شد. لذا دولت باید به حل مشکلات اقتصادی و ایجاد آرامش در کشور توجه کند تا با شکلگیری یکصدایی در درون کشور، قدرت چانهزنی دستگاه دیپلماسی ما افزایش یابد.
پایسته همچنین در خصوص تحریمهایی که اخیرا آمریکا علیه چند شخص و نهاد ایرانی وضع کرده است، بیان کرد: این اقدام آمریکا برای دولت این کشور مصرف داخلی دارد تا بایدن بتواند از زیر فشار جمهوریخواهان کنگره در بیاید و مسئله خاصی هم نیست و جای نگرانی ندارد و پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات و دستیابی به توافق، این مسائل نیز حل خواهد شد.
انتهای پیام
لینک خبر: https://eghtesadmand.ir/?p=372666