تاثیر انتشار گزارشات پایداری در ترویج مسئولیت اجتماعی شرکتی

مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی اگر چه برای اولین بار توسط دو پروفسور دانشگاه هاروارد برل و مینس در سال ۱۹۳۰ در کتاب “شرکت مدرن و مالکیت خصوصی” مطرح شد اما شواهد نشان میدهد که اصطلاح رسمی “CSR” برای اولین بار در اثر باون “مسیولیت اجتماعی یک بازرگان ” در سال ۱۹۵۳ دیده میشود

و برخی صاحب نظران دلیل این دو دهه وقفه را به دلیل رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم دانسته که نتوانتست به عنوان یک موضوع جدی تا دهه ۱۹۵۰ میان رهبران کسب و کار جایگاهی بیابد

و برخی هم مانند “میلتون فریدمن” که برجسته ترین پرچمدار تفکر ادام اسمیت و برنده جایزه نوبل است CSR را “نظریه ای ویران کننده ” میداند . و منحرف کننده کسب و کارها از هدف اصلی خود یعنی کسب حداکثری سود .و باعث اختلال در و ظیفه دولت میشود  او و پیروانش قایلند کسب و کارها از طریق ایجاد اشتغال و پرداخت مالیات مهمترین کمک اجتماعی را به جامعه خود میکنند

طی یک دهه  اخیر مفهوم نو ظهور مسیولیت اجتماعی  در مباحث مدیریت به طور جدی دنبال میشود و و دیدگاههای مختلفی درباره ان مطرح شده است. ودر کشور ما نیز در سالهای اخیر اقدامات بسیار خوبی  انجام شده است که در ترویج این امر مهم نقش بسزایی داشته است .

کسب و کارها به خصوص شرکت ها بزرگ به این حقیقت پی برده اند که توسط انظار عمومی دیده بانی و پایش می شوند

بنابراین ابعاد اجتماعی و زیست محیطی فعالیت این شرکت ها یکی از دغدغه های مهم انها است

این روزها  مدیران نه تنها در صدد برنامه ریزی در جهت افزایش ثروت صاحبان سهام هستند، بلکه انچه تبدیل به مسیله ای قابل تامل برای انها شده است تاثیراتی است که سازمان متبوع ایشان بر اجتماع ،فرهنگ ،محیط زیست و حتی نسل های اتی میگذارد

به عبارت دیگر،مسایل سیاسی و اجتماعی امروز پهلو به پهلوی فرصت های اقتصادی ایستاده اند

مسئولیت اجتماعی شرکت ها، مدت زیادی است که توجه بخش آکادمیک، پژوهشگران، شرکت های غیردولتی و دولت را به خود جلب کرده است و به عنوان یکی از ابعاد مهم فعالیت های عملیاتی شرکت ها، درآمده است

افزایش جهانی شدن تجارت، بالا رفتن اهمیت استراتژیک روابط ذینفعان و رشد مدیریت تصویر(نما)شرکت، سه عامل کلیدی و محرک اصلی در افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت هاست

با ورود شرکتها به عرصه بین الملل ،کم رنگ شدن مرزهای جغرافیایی در کسب و کارو جهانی شدن بازارها ،حوزه مسیولیت هایی که بر دوش شرکت ها است از بعد جغرافیایی نیز گسترش یافته است و منجر بوجود امدن مفهومی به نام جهان شهروند شرکتی گردید

ارزشی که که مدیران و بازارهای جهانی بدنبال آن هستند ،ارزش پایدار است .پایداری حالتی است که نظام محیط زیست بقا داشته باشد

اصل سازماندهی پایداری ،توسعه پایدار است که شامل چهار حوزه بهم پیوسته است از جمله محیط زیست،اقتصاد ،فرهنگ وسیاست است

مسئله این است که جهانی که در ان زیست میکنیم ،جهانی ناپایدار است

در سال های اخیر وقایع ناگواری همچون بلایای طبیعی ،جنگ ها و بحران اقتصادی و یا همین مسیله بیماری همه گیر کرونا که تاثیر بسییاری در اقتصاد داشته ،شکننده بودن بازر جهانی را بیش از پیش  به بازیگران این بازار یادآوری کرده است

پس اگر تصور کنیم که بازارهای جهانی تا ابد به قوت خود باقی خواهند ماند تصوری نابجاست

و این سوال ها مرتبط با شرکتها مطرح شده است که

چگونه شهروندی برای جهان بوده اند ؟

هدف اصلی شرکتها از انجام مسئولیت اجتماعی شرکتی چیست ؟

ایا انجام امور مسئولیت اجتماعی شرکتی میتواند نقشی در توسعه پایدار داشته باشد ؟

مسئله اصلی شرکتهایی که با هدف سود آوری تاسیس شده اند از انجام این امور چیست؟

آیا شرکت ها از گزارشات پایداری و جهان شهروند شرکتی در جهت مطرح کردن ملاحظات پایداری استفاده میکنند؟

یا هدف  از انجام این امور  جهت کسب شهرت و سود  میباشد ؟

اگر احتمال وجود چنین انگیزه ای مطرح باشد این شرایط برای اهداف پایداری هنوز هم مطلوب است یا خیر؟

اگر چه این مفهوم چند سالی است که در ادبیات مدیریت ما جا گرفته ولی انچنان که شایسته است موجب یک حرکت محسوس در فضای کسب و کار نبودیم

البته در سال اخیر با همه گیری بیماری کرونا بنگاه های اقتصادی در عمل به انجام مسئولیت اجتماعی خوش درخشیدند ولی هنوز با مطلوب فاصله زیادی داریم

از آنجاییکه یکی از ابزارهای مفید در حرکت به سوی مسئولیت اجتماعی، استفاده از گزارش‌دهی است. بر این اساس، شرکت‌ها در قالب سرفصل‌های متنوع اقدام به شرح فعالیت‌های مرتبط با مسئولیت اجتماعی می‌کنند تا هم فعالیت‌های خود را مدون و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنند و هم این تلاش‌ها را منتشر و به اطلاع عموم برسانند و بدین ترتیب مسئولیت اجتماعی را به صورت استراتژیک و هدفمند مدیریت کرده و آن را بر پایه پاسخگویی به تغییرات اجتماعی برنامه ریزی نمایند.

چارچوب گزارش دهی یکپارچه ای نیز بر اساس این شاخص‌ها عرضه شده است که از آن به عنوان «Global Reporting Initiative » یا اختصارا GRI یاد می شود. در عین حال، GRI در قالب یک سازمان بین المللی نیز ایجاد شده است. سازمانی است پیشرو در زمینه پایداری شرکتی که استفاده ازگزارش‏دهی پایداری و مسئولیت اجتماعی را به عنوان روشی برای سازمان‏ها به منظور پایدارتر شدن و مشارکت بیشتر در توسعه پایدار ترویج می کند

اگر چه جی ار ای در سطح جهانی به ارایه گزارش میپردازد اما مورد توجه بنگاههای داخلی قرار نگرفته است به دلایل متعدد و نیاز یک مرکز ارایه گزارش پایداری داخلی (مانند سازمان مدیریت صنعتی )جهت پایش شرکتهای داخلی فعال حوزه مسیولیت اجتماعی دیده میشود تا مورد سنجش و پایش و مقایسه قرار گیرند

در ضمن سیاستهای تشویقی دولتها از قبیل تسهیلات مالی و مالیاتی نیز میتواند باعث تشویق بنگاهها شود در جهت ارایه گزارش پایداری تا بدین جهت زمینه سازی توسعه در کشور رقم بخورد.

سعید اشتیاقی _ عضو اتاق بازرگانی تهران

لینک خبر: https://eghtesadmand.ir/?p=72163