محمدزمانی: محتوای آثار استودیویی ضعیف است/ منکر جذابیت نیستم اما باید کارشناسی شود

حجت‌الاسلام جواد محمدزمانی شاعر اهل بیت(ع) و نوحه‌سرا در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه مسجد و هیأت خبرگزاری فارس با اشاره به اینکه برخی فضای کارهای استودیویی را به خاطر جذابیتش می‌پذیرند و مورد استفاده قرار می‌دهند، اظهارداشت: متاسفانه در این حوزه، همانند نوع سنتی مداحی، اشعار و نوحه‌ها از لحاظ شعری و محتوایی بسیار ضعیف است. البته کارهای خوبی هم در این عرصه داشتیم اما اغلب، کارهایی دیده می‌شود که از لحاظ هنری قابلیت و جذابیتی ندارد و از لحاظ شعری و محتوایی نیز نکته ناگفته‌ای را بیان نمی‌کنند.

۷۰ درصد نوحه‌ها تم عاشقانه دارد

وی افزود: اگر مضامین نوحه‌های امروز یا همین دهه اول محرم امسال را روی کاغذ بیاوریم مشاهده می‌کنیم که بیش از ۷۰ درصد آن دارای یک مضمون هستند و آن تم عاشقانه است که یک عاشق با معشوق زمینی خود صحبت می‌کند و تمام آن المان‌ها و نمادها را می‌توان در نوحه مشاهده کرد و تنها اسم آن معشوق حسین(ع) است.

محمدزمانی تصریح کرد: «دوری از معشوق»، «اندوه دل در فراق از کربلا»، «چرا بقیه به کربلا می‌روند و ما نمی‌رویم»، «فضای بین‌الحرمین»، «فضای حرم امیرالمومنین(ع)»، «چای عراقی»، «وضعیت بازار کربلا و نجف» و در مجموع روح قالب بر همه این است که من را یک کربلا ببر! بیش‌تر نوحه‌های امروز، شعر حرمی است. تمام این ویژگی‌ها در آثار استودیویی هم دیده می‌شود.

منکر جذابیت مداحی استودیویی نیستم

این شاعر اهل بیت(ع) در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند مداحی استودیویی، مخاطب دیگری دارد و طیف مجزایی از هیأت‌ها را جذب می‌کند، آیا با این نگاه هم این محتواها پذیرفته نیست تصریح کرد: مداحی استودیویی عرصه تازه‌ای است که در این سال‌های اخیر شدت بیشتری گرفته است. این عرصه از زمان آقای آهنگران که اثر «جاده و اسب مهیاست بیا تا برویم» و … خود را در استودیو خواند، آغاز شد و در روزگار ما با گسترش فضای مجازی داغ‌تر شده است.

وی گفت: در حوزه محتوا مداحی استودیویی، با محتوای تکراری و تک بُعدی با همان تم عاشقانه مرسوم مواجه هستیم. منکر جذابیت این آثار نیستم به طوری که حتی فرزند من هم، این آثار را می‌خواند و زمزمه می‌کند. اما آیا این آثار به معرفت فرزند من اضافه می‌کند؟ نکته تازه و کشفی دارد؟ حرف نگفته‌ای را بیان می‌کند؟ من در آثار استودیویی کمتر مشاهده کردم.

اُفت کیفیت نوحه‌ها ناشی از تولید آثار استودیویی نیست

محمد زمانی تصریح کرد: پیش از اوج‌گیری مداحی استودیویی، تغییر رویکرد اشعار و نوحه‌ها اتفاق افتاده است و از سال‌ها پیش نوحه‌ها با افت شدیدی مواجه شدند و از لحاظ مضمون و اندیشه ضعف داشتند؛ بنابراین این اُفت کیفیت به دلیل تولید این آثار نیست. در این سال‌ها جز موارد معدود، کارهای فاخری تولید نشده است. در همین محرم هم آثار و نوحه‌های خوب داشتیم اما نادر بوده است.

این شاعر اهل بیت(ع) افزود: در این قالب می‌توان اشعار و نوحه‌های فاخر کار کرد و فرضاً با در آمیختن تصاویر خوب، یک اثر حماسی اثرگذار ارائه کرد.

جامعه مذهبی از نقد، نهراسد و فرار نکند

وی با اشاره به اینکه بحث تفکیک مداح با خواننده مذهبی نیازمند اسناد بالادستی و یک تفکیک است که باید بحث‌های مختلفی در خصوص آن صورت گیرد ادامه داد: فعالان در این عرصه از نقد نباید هراس داشته باشند اگر نقدهای منصفانه و جدی شود و در پی آن دفاع واقع‌بینانه صورت گیرد، پیشرفت حاصل خواهد شد. یکی از معضلات ما این است که جامعه مذهبی ما از نقد فراری است و احساس می‌کند که با نقد، زیر آب یک موضوع را می‌زنند.

محمدزمانی افزود: لزوماً نقد به این معنا نیست که صد در صد نظرات را باید پذیرفت اما اگر فردی آثار من را نقد کرد، دست او را می‌بوسم زیرا ممکن است که او از زاویه جدیدی به کار ما نگاه کند که با در نظر گرفتن آن، موجب پیشرفت من شود. نظر او می‌تواند آینه‌ای برای کار من باشد تا بتوانم بهتر عمل کنم.

اگر شعری برای خواندن در استودیو از من بخواهند، ارائه می‌کنم

این شاعر اهل بیت(ع) در پاسخ به این سوال که اگر فردی از شما شعری با مضامین مدنظرتان بخواهد تا در قالب استودیویی بخواند، می‌پذیرید، تصریح کرد: اشعار من در قالب استودیویی خوانده شده است. سال‌ها قبل شعری برای ۹ دی سرودم که حامد زمانی خواند. هرکدام از مداحان و فعالان دیگر هم شعر از من مطالبه کنند، به آن‌ها خواهم داد.

جلسات کارشناسی برای بررسی مداحی استودیویی تشکیل شود

وی اضافه کرد: پیشنهاد من این است که در حوزه مداحی استودیویی، مسئولین دستگاه‌های فرهنگی باید با دقت بیشتری کار کارشناسی کنند. این دستگاه‌ها با حضور کارشناسان دینی باید این موضوع را بررسی کنند تا ضعف‌ها و قوت‌ها و همچنین ابعاد مختلف آن را مشخص و حتی اعلام کنند این عرصه برای چه کسانی جایز است یا برای چه کسانی جایز نیست. من شخصاً در خصوص ساختار بحثی ندارم، بحثم محتوای آثار است که آن را قابل دفاع نمی‌دانم! اگر از من محتوا و شعر بخواهند، ارائه خواهم کرد.

محمدزمانی در پایان خاطرنشان کرد: این موضوع نیازمند بحث و بررسی است تا زوایای آن‌ مشخص شود و باید بدانیم قطعاً نیز این بحث با این جلسات و تصمیم‌گیری‌ها تمام نخواهد شد زیرا فضای مجازی هرروز در حال گسترش است و نمی‌توان جلوی آن را گرفت بنابراین باید دوستانه و بدون حب و بغض بنشینند و درباره آن بحث کنند تا به جمع‌بندی برسند.

مطالب دیگر خبرگزاری فارس در خصوص مداحی استودیویی را اینجا بخوانید:

فقه درباره «مداحی استودیویی» چه نظری دارد؟

کرمی: مداحی استودیویی تا جایی که وهن سیدالشهدا نباشد، ایرادی ندارد

سلحشور: از تذکر دادن نترسیم/ اسم مداحی با ساز را گذاشته‌اند: نوآوری!

حیدری: استودیوخوانی با سیره بزرگان مداحی همخوان نیست

هلالی: مداحی استودیویی، مقابله‌ای با موسیقی‌های بیگانه غربی است

مداحی استودیویی عاری از سازهای شبهه‌ناک است

انتهای پیام/