دوستی با فرهنگ کهن ایران/ «مرزبان نامه» بازنویسی شد

محمد شمس از نویسندگان کشورمان در گفت وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس درباره تازه‌ترین اثر خود اظهار داشت: به تازگی کتاب «مرزبان‌نامه» را برای نوجوانان بازنویسی کرده‌ام.

وی با بیان اینکه در قالب «قصه‌های شیرین ایرانی» این اثر تألیف شده گفت: در این مجموعه کتاب‌های کهن و کلاسیک ایرانی که هر کدام گنجینه‌ای گران‌ بها و ارزشمند از فرهنگ و تمدن کشور هستند، به زبان ساده و متناسب با فهم بچه‌ها نوشته شده است. یکی از این کتاب‌ها، «مرزبان‌نامه» است که بازنویسی شد.

وی با بیان اینکه «مرزبان‌نامه» در قالب داستان‌های متعدد و کوتاه نوشته شده که هر کدام در دل خود درس‌های بزرگی از زندگی می‌دهند، ابراز داشت: بخش عمده‌ای از کتاب از زبان جانوران بوده که همین موضوع باعث جذابیت بیشتر برای کودکان شده است. البته تصویرسازی‌های زیبا و متناسب هر داستان، سبب همراهی بیشتر بچه‌ها با کتاب شده است.

شمس معتقد است، این داستان‌ها راه و روش زندگی را آموزش می‌دهد. کودکان می‌توانند در روزهای سخت زندگی از آموزه‌های آن استفاده کنند تا به آن‌ها مسیر درست را نشان دهد. خیلی وقت‌ها ممکن است یک نکته در کتاب ببینند که آن نکته می‌تواند سرآغاز تغییر و تحول آنان در آینده شود.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا مرزبان‌نامه را برای بازنویسی و ارائه به نوجوان‌‎ها انتخاب کردید؟ افزود: از سوی انتشارت پیشنهاد شد و من پذیرفتم. کتاب‌های متعددی در زمینه ادبیات کلاسیک معرفی شد و من مرزبان‌نامه انتخاب کردم. چون از قبل آشنایی داشتم و همچنین اصل کتاب مرزبان‌نامه را در اختیار داشتم.

وی درباره تأثیر این اثر بر کودکان و نگاهشان به سبک زندگی متذکر شد: مهمترین مسئله در بازنویسی این آثار، آشنایی با ادبیات کلاسیک و کتاب‌های فاخری است که در این زمینه داریم. چون کتاب‌هایی مانند «مرزبان‌نامه» دارای متن خیلی سنگینی هستند و خواندن آن برای نوجوانان مقدور نیست. حتی شاید تا دوران جوانی متوجه وجود چنین کتاب‌هایی نشوند و اولین قدم، آشنایی با چنین کتابی است. وقتی که متن ساده شده را در اختیار آن‌ها می‌گذارید با نویسندگان بزرگ ایران، متن و گنجینه فرهنگ کشور آشنا می‌شوند.

این مؤلف اضافه کرد: دومین مسئله‌، داستان‌ها از زبان جانوران و بیشتر تمثیلی هستند. مشخصاً راه و روش زندگی را آموزش می‌دهد. به عنوان مثال، پادشاهی این داستان را برای فرزند خود نوشته که رموز سیاست‌مداری و مردم‌داری را به او آموزش دهد. به غیر از آن روش زندگی، مهارت‌های زندگی و اصول اخلاقی به آن آموزش می‌دهد.

شمس با بیان اینکه کودکان می‌توانند در روزهای سخت زندگی از آموزه‌های آن استفاده کنند تا به آن‌ها مسیر درست را نشان دهد گفت: اینکه بگویم با خواندن یک کتاب تعییر کنم درست نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از کتاب‌ها تغییر مسیر می‌دهند. خیلی وقت‌ها ممکن است یک نکته در کتاب ببینند که آن نکته می‌تواند سرآغاز تغییر و تحول آنان در آینده شود. نه اینکه همان لحظه تغییر کند. خیلی از نویسندگان بزرگ می‌گویند من در دوران کودکی کتابی را خواندم. در آن یک نکته و درس وجود داشت و در ذهنم حک شد. همین امر سبب تغییر در آینده و جهت دادن به من شد. بچه‌ها با خواندن کتاب می‌توانند در لحظات سخت زندگی درست‌ترین تصمیم را بگیرند. خواندن کتاب به آینده بچه‌ها کمک می‌کند. به جای بازی‌هایی که پر از خشونت است. من مانع هیچ یک از اینها نمی‌شوم چون باید بازی هم بکنند و همه چیز را تجربه کنند. ولی در کنار آن‌ها باید کتاب هم خوانده شود. 

وی در پاسخ به این پرسش که آیا خواندن این کتاب می تواند نوجوانان را ترغیب به خواندن کتاب اصلی مرزبان‌نامه کند؟ تصریح کرد: اگر بخواهیم بگوییم که صددرصد این اتفاق می‌افتد خیلی ساده‌لوحانه و آرمانی است. ولی نکته مهم این است که حتی اگر یک نفر یا دو نفر هم این کتاب را بخوانند، برای ما کافی و ما کار خود را انجام داده‌ایم. زیرا کتاب‌های کلاسیک گنجینه فرهنگ کشورند و هر کدام از آن‌ها بسیار گران‌بها هستند. اما در گذشته امکاناتی مانند چاپ نبوده و تنها تعداد کمی از هر نسخه وجود دارد. خوشبختانه امروزه به وسیله چاپ می‌توانیم آن را چاپ کنیم و گسترش دهیم. خیلی از بچه‌ها حتی اسم شاعران بزرگ کشور را بلد نیستند. اکثرا نمی‌دانند که چنین شاعرانی در ایران بوده‌اند. علت تمام اینها عدم شناخت است. چون بر روی گنجینه فرهنگی ما کار نشده است. مطمئنا این کار باعث آشنایی بچه‌ها می‌شود. از طرف خیلی از مدارس، معلمین، ارشاد، رادیو و تلویزیون، مراکز شهرداری‌ها، کتابخانه‌ها و… نیز کم‌کاری شده است.

وی درباره اینکه در نگاه شما ادبیات کودک و نوجوان در جهان امروز به چه تغییراتی نیاز داشته و نقش نویسندگان ما در این امر چیست؟ توضیح داد: ادبیات در جهان در حال طی کردن مسیر خودش است. ولی ما این مسیر را طی نمی‌کنیم. ما باید وارد ادبیات ژانری شویم و خودمان را محدود نکنیم. باید از ژانرهای مختلف مانند: وحشت، پلیسی، معمایی و… کتاب بسازیم. وقتی شما یک ویترین می‌چینید اگر فقط دو مدل از یک کار را بگذارید مخاطب شما محدود می‌شود؛ ولی اگر تنوع را زیاد کنید مخاطب شما بیشتر می‌شود. وقتی ویترین ما پر باشد از ادبیات ژانرهای مختلف طبیعتا کودکان بیشتری با سلیقه‌های مختلف استقبال می‌کنند. امیدوارم ادبیات ما، به ادبیاتی تبدیل شود که در جهان مطرح شود و ترقی کنیم.

انتهای پیام/