دانش‌آموزان به سواد رسانه‌ای نیاز دارند/عامل مهم در سلامت روان کودکان و نوجوانان

سمیه عابدی روانشناس کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره نوسان پذیری شخصیت کودکان اظهارداشت: ارتباط رسانه با سلامت روان به‌خصوص در کودکان غیرقابل انکار است، رسانه‌ها همان‌طور که قادرند فشار روانی شدیدی بر افراد وارد کنند از این توانمندی هم برخوردارند که مخاطبان را از استرس دور کنند و به آرامش برسانند. 

وی تصریح کرد: تاثیر پذیری کودکان و نوجوانان از محصولات رسانه‌ای به ساختار ناکامل شخصیت آن‌ها، میزان نوسان‌پذیری این ساختار، رفتار، نگرش، نحوه برقراری ارتباط و تعامل با خانواده، گروه همسالان، همکلاسی‌ها، نوع و جذابیت رسانه، زمان، مکان، دفعات مواجهه با محصولات رسانه‌ای، ساختار ظاهری و محتوایی این محصولات و عوامل بسیار دیگری وابسته است.

وی با بیان اینکه رسانه قدرت تاثیرگذاری در روان تمامی رده های سنی را دارد افزود: فرد پس از پشت سر گذاشتن دوران نوجوانی، در دوران جوانی، میانسالی و کهنسالی از رسانه‌ها و محصولات رسانه‌ای تاثیر مثبت و منفی می‌گیرد اما ایده‌آل آن است که فرد شخصیت خویش را بی هیچ قید و بندی در اختیار رسانه‌ها و محصولات رسانه‌ای قرار ندهد بلکه سعی کند از امتیازات رسانه حداکثر بهره را گرفته و از مضرات آن تا حد ممکن فاصله بگیرد. 

وی آموزش و ارتقاء سواد رسانه را عامل مهم در سلامت روان کودکان و نوجوانان دانست و گفت: سهل‌انگاری و کم توجهی در این زمینه باعث می شود ما کودکان و نوجوانان را در مقابل این محصولات تنها و بی‌دفاع بگذاریم. بنابراین ضروری است که وزارت آموزش و پرورش هرچه سریع‌تر مبحث سواد رسانه‌ای را به شکل مناسب‌تری در کتب درسی تمام مقاطع تحصیلی بگنجاند. 

این روانشناس ادامه داد: همیشه به مخاطبان گفته می‌شود که مواردی را در مواجه با محصولات رسانه ای باید رعایت کنند، اما کمتر به رسانه‌ها گوشزد می‌شود که شما هم بنا به مسوولیت اجتماعی که بر دوش دارید، باید طبق معیارهای مشخص شده عمل کنید. به عبارتی اگر رسانه‌ها بدانند که در قبال عدم پایبندی به مسوولیت اجتماعی خود در قبال مخاطبان، مجازات، تحریم و… خواهند شد، به وظایف خود در این زمینه پایند خواهند بود. 

عابدی گفت: زمانی رسانه‌ها می‌توانند یک عامل تأثیرگذار در کودکان و نوجوانان باشند که به خوبی آنها را بشناسند و با توجه به شناخت آنها برنامه تولید کنند. در اینجا مخاطب‌شناسی ضرورت پیدا می‌کند؛ یعنی رسانه‌های ما باید نیازهای مخاطبانشان را درک کنند تا بتوانند، موفق عمل نمایند. 

وی با بیان اینکه خودآگاهی رسانه نسبت به ماهیت خود از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ افزود: اگر رسانه‌های مرتبط با حوزه کودک به ماهیت خویش آگاه باشد و تولیدات یا پیام‌های ارتباطی خود را متناسب با ماهیت‌اش به دست نسل جدید برساند، خود به خود بخشی از آگاهی رسانه‌ای را در اختیار کودکان و نوجوانان قرار داده است. 

عابدی خاطرنشان کرد: سواد رسانه‌ای در کودکان یعنی برخورد هدفمند آنها با محصولات رسانه‌ ای  است که موجب بالا رفتن سطح آگاهی آنها به عنوان مخاطبین رسانه‌ها می‌شود و منجر به ارتباطی دوسویه و مشارکت جویانه با رسانه‌ها از یک سو و تقویت ساختار دموکراتیک جامعه در راستای مباحث مشارکت فعال در حوزه رسانه از سویی دیگر می‌شود.

انتهای پیام/